OSI model ( Open System Interconnection)

              OSI model ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႕တေတြ ၂၁ ရာစုမွာေရပန္းအစားဆံုးနည္းပညာျဖစ္လာတဲ့ networking technology ကိုအဓိကေဖာ္ေဆာင္ေပးတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ guideline တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္က OSI model ကို guideline လို႕ေခၚရသလဲဆိုရင္ေတာ့ OSI model ဆိုတာ protocol တစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။ software တစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။ computer network တစ္ခုျဖစ္ေပၚလာဖို႕ vendor ေတြအားလံုးသည္ ဒီစည္းမ်ဥ္းသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို သံုးၿပီးတီထြင္ၾကမယ္ ထုတ္လုပ္ၾကမယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ ဘယ္ထုတ္လုပ္သူကထုတ္ထုတ္ အဲဒီပစၥည္းေတြအားလံုးဟာ အတူတကြလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ အိုေခ ဒီေတာ့ OSI ဆိုတာ guideline တစ္ခုဆိုတာကို မွတ္သားထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ OSI model မွာ အလႊာ ၇ ႏွစ္လႊာပါ၀င္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ပံုမွာကၽြန္ေတာ္တို႕ျမင္ေနရတာကေတာ့ OSI model ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ကို အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ upper layer နဲ႕ lower layer ဆိုၿပီးအပိုင္းႏွစ္မ်ိဳးခြဲထားပါတယ္။ upper layer သည္ application ကေန session layer အထိျဖစ္ၿပီး lower layer ကိုေတာ့ transport layer ကေန physical layer အထိပဲျဖစ္တယ္။

ဒီေတာ့ အဲဒီ layer တစ္ခုစီက ဘာေတြလုပ္ေပးသလဲဆိုတာကို အနည္းအက်ဥ္းေျပာျပရမယ္ဆိုရင္

Physical layer - သူကေတာ့ cable ေတြ, connector ေတြ ကိုသံုးၿပီးေတာ့ device တစ္ခုနဲ႕ တစ္ခုအၾကား electric signal ေတြဘယ္လိုသယ္ေဆာင္ေပးမလဲဆိုတဲ့ standard ေတြကိုခ်မွတ္ေပးပါတယ္။

Data link layer - သူကေတာ့ data packet ေတြကို source နဲ႕ destination MAC address ေတြကိုအသံုးျပဳၿပီး ဘယ္လို error ကင္းကင္းနဲ႕ ( right device or right destination ) လိုတဲ့ေနရာကိုမွန္ မွန္ကန္ကန္ေရာက္ရွိေစဖို႕အတြက္ standard ေတြကိုခ်မွတ္ေပးတယ္။

Network layer - သူကေတာ့ data packet ေတြကို ဘယ္ကိုပို႕ေဆာင္ေပးရမယ္။ လိုတဲ့ေနရာကိုေရာက္ရွိဖို႕အတြက္ ဘယ္လမ္းေၾကာင္းေတြကေနသြားရမယ္ဆိုတာေတြျဖစ္တဲ့ logical addressing, routing နဲ႕ path selection ေတြကိုသတ္မွတ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ network တစ္ခုမွာ device ေတြကို အမည္သတ္မွတ္ေပးဖို႕အတြက္ IP addressing ခ်ထားေပးျခင္းသည္ network layer ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

Transport layer – upper layer ကေနရရွိလာတဲ့ data ေတြကို အပိုင္းေလးေတြစိတ္ပိုင္းလိုက္ၿပီး computer ႏွစ္လံုးအၾကားပို႕ေဆာင္ေပးဖို႕အတြက္ connection ကိုတည္ေဆာက္ျခင္း နဲ႕ ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းျခင္းဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကိုေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕၊ ၿပီးေတာ့ flow control နဲ႕ data ေတြေပ်ာက္ဆံုးပ်က္စီးျခင္းမရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို ခ်မွတ္ေပးပါတယ္။

Session layer - သူကေတာ့ session ေတြကို system နွစ္ခုအၾကားတည္ေဆာက္ေပးျခင္းနဲ႕ ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းေပးျခင္းကိုေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕အတြက္ စည္းမ်ဥ္းေတြကိုခ်မွတ္ေပးတယ္။

Presentation layer – data format ေတြကိုသတ္မွတ္ေပးတယ္။ ၿပီးေတာ့ data ေတြကို compression နဲ႕ encryption ေတြကိုသတ္မွတ္ေပးတာေတြကို ဒီ layer ကလုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ပါတယ္။

Application layer – က်န္တာေတြကိုသာ ကၽြန္ေတာ္တို႕အေနနဲက ေ၀းေကာင္းေ၀းေနႏိုင္ေပးမဲ့ ဒီ layer ကိုေတာ့ေကာင္းေကာင္းသိၾကပါလိမ့္မယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ network ကိုသံုးတယ္ဆိုတာ ဒီ application layer မွာအလုပ္လုပ္တဲ့ protocol ကိုေတြကို အသံုးခ်ေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕မွာ ဘာေတြပါသလဲဆိုေတာ့ FTP, HTTP, HTTPS, TFTP, SNMP စတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕နဲ႕ ရင္းႏွီးေနတဲ့ protocol ေတြအလုပ္လုပ္ၾကလို႕ပါပဲ။ ေအာက္မွာကေတာ့ OSI model ရဲ႕ layer မ်ိဳးစံုမွာအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ protocol အခ်ိဳကိုေဖာ္ျပထားတာပဲျဖစ္ပါတယ္။